Doların fırlamasıyla birlikte son zamanlarda çokça konuşulan yapısal reform meselesine açıklık getirme gereği hissettim.

Yapısal reformların ne olduğunu anlamak için Türkiye Ekonomi tarihinde mesai yapmamız gerekecek. Yapısal reformların en somut adımları cumhuriyetin ilk 15 yılında saklı. Başka yerlere bakmaya, yabancılara sorup öğrenmeye hiç gerek yok. Çünkü yabancı ülkeler yapısal reformları büyük ölçüde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarındaki gelişmelere bakarak öğrendi.

Merkez bankasının konu ile alakalı animasyonu ;

Yapısal reformların en somut örnekleri, Atatürk döneminde(1923-1938) yapıldı. Bunlara Atatürk devrimleri adı da veriliyor.

Atatürk dönemindeki yapısal reformları başlıklar altında incelersek ; 

Siyasal Alanda ; Cumhuriyetin ilanı(1923) Hilafetin kaldırılması (1924). Laikliğin bir cumhuriyet ilkesi olarak kabülü (1928).

Eğitim Alanında ; Tevhidi tedrisatın kabul edilmesi, ilköğretimin zorunlu hale getirilmesi(1924) Okullarda karma eğitime geçilmesi(1927). Türk halkına okuma yazma öğretmek için millet mekteplerinin açılması. Türk harflerinin kabul ve uygulanması hakkında kanunun kabülü (1928).

Hukuk Alanında ; Türk medeni kanununun yürürlüğe girmesi ve kadın erkek eşitliğine geçilmesi (1926). Kadınlara genel seçimlerde seçme ve seçilme hakkı verilmesi (1934).

Ekonomi Alanında ; Türkiye Cumhuriyeti’nin kendi bastığı ilk madeni paranın tedavüle çıkması(1924). Aşar vergisinin kaldırılması(1925). Yabancı gemilere tanınan ayrıcalıkların kaldırılması ve kabotaj kanunu’ nun yürürlüğe girmesi (1926). Anadolu demiryolu şirketi ve haydarpaşa limanının yabancılardan satın alınarak millileştirilmesi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın kurulması (1931)

Sanayi alanında ; Demir ve çelik sanayinin kurulmasına ilişkin kanunun çıkartılması ve kayseri uçak fabrikasının açılması. (Bu fabrika menderes hükümeti tarafından kapatılmıştır.)  Uluslararası ölçü birimlerinin kabülü (1931)

Kültür, sanat ve spor alanında ; Topkapı sarayının müze yapılması, cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrasının kurulması (1924). Ankara devlet konservatuvarı’nın açılması (1936)

Yapısal reformlar bunlardır. Filanca kanunun falanca maddesinin değiştirilmesiyle yapısal reform olmaz. Yapısal reformlar uzun vadelidir, günü kurtarmaya yönelik yapılan ufak taktiklerle kıyaslanamaz. Bu topraklarda yapılmış en büyük yapısal reform, mutlak monarşinin cumhuriyete dönüştürülmesidir. 

kaynakça ; 
türkiye ekonomisi – prof dr. yakup kepenek
değişim sürecinde türkiye – dr. mahfi eğilmez
çeşitli internet siteleri